België in oorlog / Artikels

Zendingen (verzet) uit Londen

Thema - Verzet

Auteur : Colignon Alain (Instelling : CegeSoma)

Toen Groot-Brittannië alleen overbleef in de oorlog tegen het Derde Rijk,  wilde het natuurlijk zoveel mogelijk strategische inlichtingen inwinnen uit bezet gebied  om de strijd te kunnen voortzetten.

Een moeizaam begin

De Britse geheime diensten stuurden zeer vlug verschillende "zendingen" naar bezet België (maar liefst zeven tussen 18 juni en 31 augustus 1940), maar met zeer beperkte resultaten. Vanaf de herfst  1940 werd dit voortgezet met als eerste echt gelukte operatie de parachutering van Constant Martiny op 13 oktober. Er kwamen er nog , allen onder het etiket « Intelligence Service ». Vanaf  januari 1941 werden de contacten hersteld met de  groep van Walthère Dewé, een "oudgediende"  uit de Eerste Wereldoorlog. Ondanks enorme moeilijkheden zouden de contacten steeds toenemen. Gelijklopend  daarmee zou de Belgische regering te Londen vanaf september-november 1940 steeds meer initiatieven nemen via de heropgestarte Veiligheid van de Staat . Tussen de herfst 1940 en de lente 1941 kwamen er verbindingslijnen tot stand tussen Lissabon en België  vanuit niet bezet Frankrijk, terwijl er in België nieuwe netwerken ontstonden na initiatieven van patriottische elementen  uit  de burgerij, de adel en de hogere kaders van de industrie. Het was het begin van de groepen « Luc »,  « Tégal » en « Zéro », terwijl « Clarence », de nieuwe naam van de groep Dewé, steeds groter werd.

268442
Instelling : Cegesoma
Auteursrecht : Rechten voorbehouden
Oorspronkelijke legende : [Geen indicatie]-> Walthère Dewé

Moeilijke relaties met de Britten

220653
Instelling : CegeSoma
Auteursrecht : Rechten voorbehouden
Oorspronkelijke legende : De Belgische regering komt terug uit Londen, 8 september 1944

Maar tot in 1941-1942 waren de resultaten eerder mager. De verbindingen met Londen bleven tergend traag. Op de koop toe en ondanks een mondeling akkoord in augustus 1941 tussen de Veiligheid van de Staat en de « Intelligence Service » dat  een goede relatie tussen beide diensten verzekerde , bestonden er niet zelden  wrijvingen tussen  de Veiligheid en de Britse « Special Operations Executive ». 

Het wantrouwen van de Belgische regering

De regering Pierlot wilde contact opnemen met het gewapend verzet in België (Belgisch Legioen, Heropgericht Belgisch Leger). Het verdacht deze eerder rechtse milieus er echter van ultra-Leopoldistisch en zelfs fascistisch  te zijn. De regering werd gealarmeerd door de Veiligheid van de Staat en trad op tegen  het hoofd van het Belgisch Legioen , wat onrechtstreeks leidde tot zijn aanhouding door de vijand (« zaak Claser », september – november 1942). Beide partijen zouden water in de wijn moeten doen voor de samenwerking hervatte en dit beetje bij beetje en met wederzijdse terughoudendheid...

Desondanks telde men in de tweede helft van de bezetting meer en meer zendingen voor inlichtingen, propaganda, gewapende actie, wegsluizen van agenten en spionage en ze werden ook steeds efficiënter. De regering Pierlot vergrootte bovendien de steun aan de werkweigeraars (verplichte tewerkstelling!) via de dienst Socrates en speurde naar de evolutie van de socio-politieke verhoudingen in het bezette gebied (Comité Gilles). Kortom, de Belgisch-Britse samenwerking in Londen en in het bijzonder de 300 naar België gestuurde geheim agenten waren vooral vanaf 1942 een kostbare hulp voor de verzetsorganisaties.

Werd België niet helemaal een glazen huis voor de "Londenaars", het was aan de vooravond van de bevrijding ook geen terra incognita meer.

Bibliografie

Debruyne Emmanuel, La guerre secrète des espions belges, Bruxelles : Ed. Racine, 2008.

Verhoeyen Étienne, La Belgique occupée. De l’an 40 à la Libération, Bruxelles : De Boeck-Université, 1994.

Deze pagina citeren
Zendingen (verzet) uit Londen
Auteur : Colignon Alain (Instelling : CegeSoma)
https://www.belgiumwwii.be/nl/belgie-in-oorlog/artikels/zendingen-verzet-uit-londen.html