Op 6 januari 1942 zet Jean-Baptiste Piron (1896-1974), die aan het krijgsgevangenschap weet te ontsnappen, voet aan wal in het Schotse Greenock. Hij gaat in de leer bij de Britten en doet de nodige ervaring op om diverse infanterie-, artillerie- en pantsereenheden te leiden. In januari 1943 wordt Piron bevelhebber van de 1ste Groepering Bevrijding, de 1st Belgian Infantry Brigade of zogenaamde ‘Brigade Piron’. Die brigade omvat het vroegere 1ste Fuseliersbataljon, de artilleriebatterij, het eskadron pantservoertuigen en enkele kleinere eenheden. Piron wordt bevorderd tot luitenant-kolonel.
De eigenzinnige Piron, een ervaren veteraan uit 1914-1918, slaagt erin de eenheden te moderniseren. Hij zorgt voor de onontbeerlijke Engelse taalleerkrachten, werkt de concurrentie tussen de verschillende eenheden weg en smeedt een hechte groep. Bevelhebbers die zijn mening niet delen, vervangt hij door trouwe officieren met leiderscapaciteiten. De (rijke) Belgische regering stelt het materieel ter beschikking om de nodige mechanisering door te voeren: Scoutcars, Daimlers, Willy’s jeeps, Staghounds… worden aangeschaft. Piron is een man van de actie: hij traint en eet samen met zijn troepen en dwingt zo het nodige respect bij hen af.
Voor de anti-leopoldistische Piron is er geen ruimte voor steunbetuigingen aan Leopold III. De door de regering gesteunde luitenant-kolonel probeert wel de politiek buiten de eenheid te houden.
Pirons Brigade neemt succesvol deel aan de laatste fase van de strijd in Normandië, de bevrijding van België en speelt een rol in de campagnes in Nederland en Duitsland. Aan het einde van de oorlog is de Brigade een van de kiemen waaruit het nieuwe Belgische leger ontstaat.
Hun bevelhebber verwerft nationale roem: in 1945 wordt Jean-Baptiste Piron bevorderd tot generaal-majoor, krijgt het bevel over de Belgische 1ste Infanteriedivisie en wordt een gerespecteerd lid van de Belgische Gemengde Militaire Commissie. Wanneer hij in 1947 de titel van luitenant-generaal draagt, is hij hoofd van het Belgische Bezettingsleger in Duitsland. Later wordt hij nog stafchef van het leger en vleugeladjudant van koning Boudewijn. Op 4 september 1974, exact dertig jaar na het grote overwinningsdéfilé in Brussel, overlijdt hij.
F. Decat, De Belgen in Engeland 40/45 : de Belgische strijdkrachten in Groot-Brittannië tijdens WO II, Tielt, Lannoo, 2007, 228 p.
L. De Vos, « The reconstruction of Belgian military forces in Britain, 1940-1945 », in M. Conway et J. Gotovitch, Europe in Exile: European Exile Communities in Britain 1940-1945, Oxford, Berghahn Books, 2002, p. 81-98.
H. Nilens, De heroprichting van het Belgische leger na de Tweede Wereldoorlog: de werkzaamheden van de Gemengde Militaire Commissie 1946-1948, mémoire de master inédit, VUB, 2013.
