Gustaaf Rummens (1891-1973) was politiecommissaris in Boom en lag mee aan de basis van de lokale afdeling van de Patriottische Milities van het Onafhankelijkheidsfront. Hij vormde een spilfiguur in het Boomse verzet, werkte samen met nationale inlichtingendiensten en verzetsbewegingen, richtte een eigen clandestien blad Ter Bevrijding op en had een leidinggevende functie bij de bevrijding van de gemeente.
Rummens maakte tijdens de Eerste Wereldoorlog deel uit van het 5e artillerie te paard en was verbonden met het Britse leger. Bij het bevrijdingsoffensief in september 1918 in Nieuwpoort behoorde Rummens tot de Vliegende Brigade. Na de oorlog was hij actief in verschillende gerechtelijke posten en in 1929 werd hij benoemd tot politiecommissaris van Boom.
Precies deze ervaringen uit de Eerste Wereldoorlog lagen aan de basis van het vroege verzet van Rummens. Al in augustus 1940, slechts enkele maanden na de Duitse inval, besloot hij om de strijd tegen de Duitse bezetter aan te gaan. De eigen woorden van Rummens illustreren het best zijn motivatie: “Als oud-strijder van 1914-1918 kreeg ik in 1940 den indruk dat wij ons werk nog niet voltooid hadden en dat nu de gelegenheid gekomen was, om definitief met de Duitschers af te rekenen”.
Zijn eerste verzetsdaden speelden zich vooral af in het politiekorps, zo trachtte hij de agenten in een toespraak op 1 januari 1941 een zeker plichtsbesef bij te brengen. Dit bleek uiteindelijk ook te werken. Negen agenten zouden later deelnemen aan het verzet, wat zowat 60% van de Boomse ordehandhaving op dat moment was. Rummens begon echter ook familieleden, zoals zijn vrouw Paula Toremans, te rekruteren en zocht naar geschikte kandidaten in zijn eerder liberale vriendenkring, steeds wel met de nodige voorzichtigheid. Uiteindelijk telde zijn verzetsgroep een 75-tal leden en sloot het zich aan bij de Patriottische Milities. Op nationaal vlak was deze verzetsgroep eerder links georiënteerd, maar in Boom was het aantal werkelijk socialistische leden eerder beperkt.
De verzetsdaden van Rummens waren van velerlei aard. Zo bood hij hulp aan partizanen, ondergedoken verzetsmensen en werkweigeraars, coördineerde hij het vervoer en de verdeling van wapens en munitie, stelde hij zwarte lijsten op en organiseerde hij het opblazen van de spoorwegen Boom-Kontich, Boom-Niel-Hemiksem en van een cementfabriek te Niel. Dankzij zijn functie als politiecommissaris zat Rummens aan de bron van allerhande inlichtingen die anders zeer moeilijk bereikbaar zouden zijn. Bovendien beschikte hij via zijn functie over een groot netwerk en kon hij fungeren als een echt spilfiguur tussen de verschillende verzetsorganisaties in Boom.
Rummens stelde vanaf 1943 tot aan de bevrijding ook eigenhandig een eigen sluikblad op, getiteld Ter Bevrijding. Dit deed hij onder de pseudoniemen Van Durme en Van Overpelt, twee namen waar de Duitse bezetter tevergeefs naar op zoek ging. Ongeveer iedere maand verscheen er een nieuwe editie. Er zouden 1.000 à 1.200 exemplaren van dit blad gemaakt en verspreid zijn doorheen de hele Rupelstreek.
In 1944 werd de Boomse burgemeester Frans Holsters opgepakt. De bezetter dacht met de burgervader het brein achter het lokale verzet gevonden te hebben. Om aan te tonen dat de leiding onaangetast was intensiveerde Rummens de verschillende verzetsactiviteiten vanaf dat moment.
Alles culmineerde in de bevrijding van Boom, waarbij Gustaaf Rummens als leider van zijn Patriottische Milities zich terdege bewust was van de strategische ligging van Boom op weg naar Antwerpen. Nadat de eerste Engelse tanks dankzij de hulp van Robert Vekemans via een omweg de gemeente bereikt hadden, hielpen Rummens en zijn leden met de bevrijding van de bruggen over de Rupel. Na de bevrijding van Boom trokken Rummens en zijn troepen nog verder, eerst naar de elektriciteitscentrale Interescaut in Schelle en daarna richting het Albertkanaal in Antwerpen. Voor zijn acties kreeg Rummens een erkenning van de Supreme Headquarters Allied Expeditionary Force alsook een onderscheidingsbrief van de Engelse en Belgische regering. Kort na de oorlog, in 1948, diende Rummens vervroegd zijn ontslag in als politiecommissaris.
Van de Velde Marc, De bruggen van Boom: kroniek van de oorlogsjaren 1939-1945: oorlog, bezetting, collaboratie, verzet en bevrijding in de gemeente Boom als ook de belangrijkste oorlogsfeiten in de Rupelstreek en Klein-Brabant, Boom: Studiecentrum voor Oorlogsgeschiedenis, 1994.
Vinck Alex, Boom tussen de twee Wereldoorlogen, Eigen uitgave, 1975.
