België in oorlog / Artikels

Hoog Commissariaat voor ’s Lands Veiligheid

Thema - Collaboratie - Justitie

Auteur : Campion Jonas (Instelling : UCL-CHDJ)

Een uitzonderlijk bestuursorgaan gericht op de openbare orde

Het Hoog Commissariaat voor ’s Lands Veiligheid (HCLV) wordt opgericht door de Belgische regering in Londen met een arrest van 29 juli 1943. Het is een tijdelijk uitzonderlijk bestuursorgaan, geïntegreerd in de Belgische militaire missie. Het valt onder de verantwoordelijkheid van hoog-commissaris, auditeur-generaal Walter Ganshof Van der Meersch. Het HCLV is één van de belangrijkste spelers op het sociale, politieke, militaire, economische, rechterlijke en veiligheidsniveau van het bevrijde België. Zijn belangrijkste missie is het coördineren van de acties van de Belgische autoriteiten en instellingen op het vlak van ordehandhaving en staatsveiligheid.

163793
Instelling : CegeSoma/ Rijksarchief
Auteursrecht : Rechten voorbehouden
Oorspronkelijke legende : Ganshof Van Der Meersch. Krijgshof
Webcaptie : Zitting van het militair gerechtshof. De militaire rechtspraak is verantwoordelijk voor processen in verband met collaboratie. De eerste uitspraak komt van de krijgsraad. Het militair gerechtshof is het gerecht in hoger beroep. In tegenstelling met de krijgsraad, oordeelt zij uitsluitend op basis van bewijsstukken.

Van Londen...

163792
Instelling : CegeSoma/Rijksarchief
Auteursrecht : Voorbehouden rechten
Oorspronkelijke legende : Ganshof Van Der Meersch, s.d.
Webcaptie : Als auditeur-generaal van het Krijgshof bepaalt, coördineert en uniformiseert Walter Ganshof Van der Meersch de politiek in verband met de repressie van de collaboratie na de bevrijding.

Het HCLV begint zijn werk in Londen. Het neemt deel aan het verzamelen en analyseren van inlichtingen die betrekking hebben op de situatie in het bezette gebied. Als raadgever van de regering neemt het HCLV deel aan het opstellen van een wetgeving die de basis moet vormen voor de naoorlogse situatie in België. Het participeert aan de onderhandelingen met de geallieerden over het toekomstige statuut van het bevrijde grondgebied.

... naar het bevrijde grondgebied

Op 5 september 1944 komt de hoog-commissaris in Brussel aan. Hij wordt vergezeld van zijn ‘regionale officiers’, die hem in de verschillende provincies vertegenwoordigen. Zij zijn de gezagsdragers en raadgevers op het gebied van de orde.

Het werk van het HCLV splitst zich op in twee delen: eerst zorgt het voor een kader voor de reorganisatie en het opnieuw uitrusten van de lokale politie en rijkswacht. Tegelijkertijd waakt het HCLV ook over hun acties tegen de risico’s voor de staatsveiligheid (collaborateurs, spionnen....).  De officieren van het HCLV nemen ook deel aan de organisatie van de administratieve interneringen. Daarna verschuiven de activiteiten van het HCLV naar de omkadering van risicosituaties voor de openbare orde: sociale conflicten, de economische situatie of de schaarste in het land.

Het HCLV wordt ontbonden in 1945. De relaties met de traditionele instellingen en de regering waren soms moeilijk, beïnvloed door machtsverhoudingen.

Bibliografie

Laureys, Eric. “Le Personnel Du HCSE : Un Profil Socioprofessionnel.” Jours de Guerre 16–18 (2000): 266–83.

Laureys, Eric. “The Staff of the HCSE : A Socio-Professional Profile.” In Europe in Exile. European Exile Communities in Britain (1940-1945), edited by Martin Conway and José Gotovitch, 135–50. New-York, 2001.

Laureys, Eric. “Het Bevrijde België (1944-1945): Feiten, Opinies, Voorstellingen, FKFO Project.” Bruxelles, 1998.

Dauphin, Frédéric. “Rapport de Synthèse Inédit, La Belgique Libérée (Septembre ... 1945) : Faits Opinions et Représentations,” 1998.

Rapport Sur l’activité Du Haut Commissariat à La Sécurité de l’Etat (29 Juillet 1943- 1 Novembre 1945). Bruxelles: Haut Commissariat à la Sécurité de l’Etat, 1945.


Meer weten...

163793 Artikels Repressie Aerts Koen
163792 Artikels Krijgsauditoraat - repressie Campion Jonas
Deze pagina citeren
Hoog Commissariaat voor ’s Lands Veiligheid
Auteur : Campion Jonas (Instelling : UCL-CHDJ)
https://www.belgiumwwii.be/nl/belgie-in-oorlog/artikels/hoog-commissariaat-voor-s-lands-veiligheid.html