Aan het einde van de bezetting verstopten leden van de Armée secrète zich in de bossen rondom het dorp Bande. Op 5 september 1944, de dag van de bevrijding, kwamen drie Wehrmacht-soldaten om het leven in een kort gevecht met de verzetsbeweging. Er volgden bloedige represailles, maar het ergste moest nog komen.
De dorst naar wraak tegen de maquisards van september
De inwoners van Bande dachten dat ze van de Duitse troepen af waren. Maar op 22 december keerden ze terug. De inwoners van Bastenaken, waaronder acht leerlingen van de Petit Séminaire-school, schuilden in het dorp, in de hoop daar veilig te zijn. Een SD-commando, verantwoordelijk voor de achterhoede, volgde het gewone leger. Tot deze eenheid, onder leiding van majoor Franz Lang, voormalig hoofd van de Feldgendarmerie van Marche, behoorden ook Franstaligen uit Frankrijk en Zwitserland. Ze werden gedreven door wraak. Ze gingen op zoek naar de maquisards die hadden deelgenomen aan het gevecht in september en arresteerden 70 mannen uit het dorp. Onder hen was niemand die er ook in september bij was geweest. Na stevige ondervragingen bij de zaagmolen van Rulkin, werden de mannen boven de 35 jaar vrijgelaten. Er bleven slechts 33 jongeren over, tussen de 17 en 32 jaar. Alles wat ze bij zich hadden werd hun afgepakt. Ze beseften welk lot ze te wachten stond. Onder hen waren drie studenten van Petit Séminaire. Ze werden op 24 december naar een nabijgelegen kelder gebracht en kregen één voor één een kogel door het hoofd. De volgende dag liep het dodental op met twee slachtoffers uit Roy, een dorp vlakbij. Twee dagen later vielen er nog twee doden in Hodister. Alleen de jonge Léon Praile (21 jaar) verzette zich, duwde zijn bewaker aan de kant en wist te ontsnappen door het besneeuwde struikgewas. Hij was de enige overlevende en bleef verstopt zitten totdat de Duitse troepen het gebied verlieten op 11 januari.
Originele legende : Ingang van het huis waar de slachtoffers werden vermoord
De omvang van de moorden
Originele legende : De lichamen van de slachtoffers werden op een rij gelegd bij de plaats waar het bloedbad plaatsvond, voordat ze in doodskisten werden geplaatst
De regio werd op 12 januari 1945 bevrijd door soldaten van het Engels-Canadese 9e Parachute Battalion. Met de hulp van Léon ontdekten ze de lichamen van de slachtoffers in de kelder, half verstopt onder een stapel planken. Op 18 januari 1945 werd er een gemeenschappelijke begrafenis voor ze gehouden. De slachtoffers van Hodister werden pas twee maanden later ontdekt.
Op 6 juni 1948 werd er een gedenkplaats ingehuldigd in de Cave des Fusillés de Bande (de kelder van de doodgeschoten mannen van Bande), naast de N4 van Marche-en-Famenne naar de Barrière de Champlon.
Originele legende : Monument voor de slachtoffers van het Bloedbad van Bande
Bibliografie
Matthieu Longue, Massacres en Ardennes. Hiver 1944 - 1945, Bruxelles, Racine, 2006.
Peter Schrijvers, The unknown Dead. Civilians in the Battle of the Bulge, Lexington, University Press of Kentucky, 2005.
De oorlogsmisdaden bedreven gedurende het tegenoffensief van von Runfstedt in de Ardennen, december 1944 – januari 1945: Bande, Liège, Thone, 1948.
In samenwerking met Liberation Route Europe, Het bloedbad van Bande
