Op vrijdag 10 mei 1940 valt Duitsland heel vroeg in de ochtend België binnen. In het land ontstaat paniek, omdat mensen zich de gewelddadigheden van augustus 1914 nog goed herinneren. Veel burgers slaan op de vlucht.
Paniek
Op vrijdag 10 mei 1940 valt Duitsland heel vroeg in de ochtend België binnen. In het land ontstaat paniek, omdat mensen zich de gewelddadigheden van augustus 1914 nog goed herinneren. Veel burgers slaan op de vlucht.
Ook in het Brusselse justitiepaleis is het een ongewone dag. De inspecteurs van de gerechtelijke politie zijn al om vijf uur ’s ochtends uit hun bed gebeld met de opdracht zich op het werk te melden. Sommigen van hen worden ingeschakeld bij de Veiligheid van de staat en trekken naar Frankrijk, anderen werken mee aan de aanhouding van ‘verdachte personen’ die de oprukkende Duitsers te hulp zouden kunnen schieten.

Auteursrechten : Rechten voorbehouden
Originele legende : Vlucht mei 40.
Ontsteltenis en verbijstering
.jpg)
Collectie : Fonds Devos
Auteursrechten : Rechten voorbehouden
Originele legende : Lokeren. Terugtrekken Belgische troepen.
Alle ambtenaren en magistraten hebben in de jaren dertig de opdracht gekregen in geval van een vijandelijke inval op hun post te blijven. Dat geldt natuurlijk niet voor degenen die opgeroepen zijn voor militaire dienst, maar wel voor de anderen. Onder de niet-dienstplichtigen zijn er die vluchten. Sommige magistraten worden daarvoor na terugkomst gestraft.
Volgens advocaat Paul Struye heerst er in het justitiepaleis een sfeer van ontsteltenis en verbijstering. Lang niet iedereen weet wat er van hem wordt verwacht. Vooral voor mannen die op eigen houtje naar het Westen moeten trekken om later nog te kunnen vechten tegen de Duitsers is de situatie heel onduidelijk. Degenen die zijn opgeroepen voor militaire dienst komen vaak in Zuid-Frankrijk terecht.
Terug aan het werk
Tegen het einde van de zomer komen de meeste van hen terug naar België. Behalve procureur-generaal bij het hof van beroep Camille Pholien, die wordt opgevolgd door eerste advocaat-generaal Charles Collard, kunnen de meeste magistraten hun functie weer opnemen. Onder het mom van de politiek van het minste kwaad gaan zij een samenwerking met de bezetter aan.

Collectie : Actualit
Auteursrechten : CegeSoma
Originele legende : Séance solennelle au Palais de Justice. Le nouveau Président de la Cour de Cassation, Me. Pholien prononce son discours. 8.XII.1938

Instelling : CegeSoma
Auteursrechten : Rechten voorbehouden
Originele legende : "Grote Markt van Brussel tijdens de inname van de stad."

Auteursrechten : Rechten voorbehouden
Originele legende : Paul Struye

Collectie : Sipho
Auteursrechten : CegeSoma
Originele legende : "Après la reddition, les troupes allemandes défilent Place des Palais. "

Instelling : CegeSoma / Rijksarchief
Collectie : Spronk
Auteursrechten : Spronk
Originele legende : Zonder originele legende
Weblegende : Het Justitiepaleis in Brussel (Poelaertplein) symboliseert met zijn monumentale architectuur en zijn imposante grootte, het belang van de Belgische rechterlijke macht. Het gebouw imponeert zelfs de Führer tijdens zijn doortocht door België in 1940.
Bibliografie
Peters, Kirsten. “Les Abandons de Poste Dans La Magistrature Lors de La Seconde Guerre Mondiale.” Cahiers d’Histoire Du Temps Présent/Bijdragen Tot de Eigentijdse Geschiedenis, no. 24 (2011): 163–86.
Struye, Paul, Pierre-Paul Struye, and Thierry Grosbois. Journal de Guerre, 1940-1945. Bruxelles : Editions racine, 2004.
Strobbe, Karel, Pieter Serrien, and Hans Boers. Van Onze Jongens Geen Nieuws : De Dwaaltocht van 300.000 Belgische Rekruten Aan Het Begin van de Tweede Wereldoorlog. Antwerpen: Manteau, 2015.