Op vrijdag 10 mei 1940 valt Duitsland heel vroeg in de ochtend België binnen. In het land ontstaat paniek, omdat mensen zich de gewelddadigheden van augustus 1914 nog goed herinneren. Veel burgers slaan op de vlucht.
Op vrijdag 10 mei 1940 valt Duitsland heel vroeg in de ochtend België binnen. In het land ontstaat paniek, omdat mensen zich de gewelddadigheden van augustus 1914 nog goed herinneren. Veel burgers slaan op de vlucht.
Ook in het Brusselse justitiepaleis is het een ongewone dag. De inspecteurs van de gerechtelijke politie zijn al om vijf uur ’s ochtends uit hun bed gebeld met de opdracht zich op het werk te melden. Sommigen van hen worden ingeschakeld bij de Veiligheid van de staat en trekken naar Frankrijk, anderen werken mee aan de aanhouding van ‘verdachte personen’ die de oprukkende Duitsers te hulp zouden kunnen schieten.
.jpg)
Alle ambtenaren en magistraten hebben in de jaren dertig de opdracht gekregen in geval van een vijandelijke inval op hun post te blijven. Dat geldt natuurlijk niet voor degenen die opgeroepen zijn voor militaire dienst, maar wel voor de anderen. Onder de niet-dienstplichtigen zijn er die vluchten. Sommige magistraten worden daarvoor na terugkomst gestraft.
Volgens advocaat Paul Struye heerst er in het justitiepaleis een sfeer van ontsteltenis en verbijstering. Lang niet iedereen weet wat er van hem wordt verwacht. Vooral voor mannen die op eigen houtje naar het Westen moeten trekken om later nog te kunnen vechten tegen de Duitsers is de situatie heel onduidelijk. Degenen die zijn opgeroepen voor militaire dienst komen vaak in Zuid-Frankrijk terecht.
Tegen het einde van de zomer komen de meeste van hen terug naar België. Behalve procureur-generaal bij het hof van beroep Camille Pholien, die wordt opgevolgd door eerste advocaat-generaal Charles Collard, kunnen de meeste magistraten hun functie weer opnemen. Onder het mom van de politiek van het minste kwaad gaan zij een samenwerking met de bezetter aan.
Peters, Kirsten. “Les Abandons de Poste Dans La Magistrature Lors de La Seconde Guerre Mondiale.” Cahiers d’Histoire Du Temps Présent/Bijdragen Tot de Eigentijdse Geschiedenis, no. 24 (2011): 163–86.
Struye, Paul, Pierre-Paul Struye, and Thierry Grosbois. Journal de Guerre, 1940-1945. Bruxelles : Editions racine, 2004.
Strobbe, Karel, Pieter Serrien, and Hans Boers. Van Onze Jongens Geen Nieuws : De Dwaaltocht van 300.000 Belgische Rekruten Aan Het Begin van de Tweede Wereldoorlog. Antwerpen: Manteau, 2015.
