De vlucht van tienduizenden Belgische ambtenaren en gezagdragers in mei 1940, die daarmee de Belgische wet overtreden.
Context
De wet betreffende de plichten van ambtenaren in oorlogstijd (de ‘wet-Bovesse’) van 5 maart 1935 verplicht de meeste Belgische ambtenaren en openbare gezagdragers tijdens een vijandelijke inval hun functie te blijven uitoefenen, in het belang van de bevolking en conform de Conventie van Den Haag. Circa twee miljoen Belgen vluchten bij de Duitse inval. Onder hen zijn tienduizenden gezagdragers. Dit is met name voelbaar bij het lokale en provinciale bestuursniveau waar politieke bestuurders, gemeenteambtenaren, brandweerlui en politiemensen vluchten. Zij kunnen bij de bevolking op weinig begrip rekenen. Net als bij de gevluchte regering wordt op dat moment geoordeeld dat zij de bevolking in de steek hebben gelaten.
Auteursrechten : Rechten voorbehouden
Originele legende : En colonnes sans fin, les populations civiles en fuite.
Gevolgen
De postverlating verzwakt het Belgische bestuur op twee manieren. Ten eerste blijven gevluchte gezagdragers vaak lang afwezig. Ten tweede starten de secretarissen-generaal in juni 1940 tuchtonderzoeken tegen alle gevluchte ambtenaren en gezagdragers. Die laatsten moeten de redenen en de modaliteiten van hun postverlating komen uitleggen voor een onderzoekscommissie. In het algemeen zal de Belgische overheid mild oordelen. Slechts een zeer kleine minderheid van postverlaters wordt effectief ontslagen.
In tegenstelling tot wat vaak wordt aangenomen, gebruiken de Duitsers de postverlating niet om in 1940 een systematische zuivering te starten. De Duitsers blijven postverlating in mei 1940 echter wel altijd beschouwen als een teken van (politieke) onbetrouwbaarheid. Zo blijft de postverlating de hele bezetting een factor in de ontslag- en benoemingspolitiek.
Auteursrechten : Rechten vooberhouden
Originele legende : Zonder originele legende
Collectie : Archives du Parquet du procureur du Roi à Mons
Auteursrechten : ARA
Originele legende : 1021: Dossiers relatifs aux abandons de poste au sein du personnel judiciaire de l’arrondissement de Mons. Juin 1940-juillet 1941.
Collectie : Archives du Parquet du procureur du Roi à Mons
Auteursrechten : ARA
Originele legende : 1021: Dossiers relatifs aux abandons de poste au sein du personnel judiciaire de l’arrondissement de Mons. Juin 1940-juillet 1941.
Bibliografie
Wouters, Nico. Oorlogsburgemeesters 40/44: lokaal bestuur en collaboratie in België. Tielt: Lannoo, 2004.
Peters, Kirsten. « Les abandons de poste dans la magistrature lors de la Seconde Guerre mondiale ». Cahiers d’Histoire du Temps Présent/Bijdragen tot de Eigentijdse Geschiedenis, no 24 (2011): 163‑86.
