Joods, communistisch en begripvol voor het leed van de vluchtelingen
Hava Groisman, geboren in Bessarabië in een rijke Joodse familie, trok in 1928 naar België om hoger onderwijs te volgen. Ze studeerde in 1933 af aan de Centrale School voor Sociaal Werk in Brussel (‘L’Ecole centrale de service social de Bruxelles’) en trouwde in datzelfde jaar met Hertz Jospa. Ze zou zich samen met hem inzetten voor de Communistische partij en vanaf 1936 voor de Liga tegen Racisme en Antisemitisme. Als maatschappelijk werkster aan het Instituut voor Sociologie aan de ULB, begon zij zich aan het eind van haar studies in te zetten voor de opvang van vluchtelingen uit Duitsland en Oostenrijk alsook van Spaanse kinderen op de vlucht voor de burgeroorlog in hun land.
Collectie : Fonds Maxime Steinberg
Auteursrechten : Kazerne Dossin
Originele legende : Hertz (Gert) Jospa en zijn echtgenote Hawa (Yvonne) Groisman. Yvonne speelde een belangrijke rol in de werking van de JVC-kinderafdeling.
Een onvermoeibare activist tegen racisme en antisemitisme
Tijdens de bezetting steunde ze haar man die aan het eind van de zomer van 1942 het Joods Verdedigingscomité oprichtte. Ze stond aan het hoofd van de Kinderafdeling die bijgedragen heeft aan het redden van ongeveer 2.500 Joodse kinderen. Als sociaal werkster binnen de Internationale Organisatie voor Vluchtelingen, voorloper van het Hoog Commissariaat voor de Vluchtelingen van de Verenigde Naties, zal ze na de oorlog samen met haar man betrokken zijn bij de activiteiten van de Belgische afdeling van de Mouvement contre le Racisme, l’Antisémitisme et pour la Paix. Deze afdeling zou in 1966 de Mouvement contre le Racisme, l’Antisémitisme et la Xénophobie (MRAX) worden en ze bleef voor de rest van haar leven een onmisbaar lid binnen deze organisatie. Tot slot was ze in 1964 de medeoprichter van de Vereniging van de Joodse Oud-Verzetsstrijders van België, waarvan ze tot aan haar dood het erevoorzitterschap bekleedde. Sinds 1993 is er een Yvonne Jospastraat in Brussel.
Bibliografie
Faux Jean-Philippe, « Hertz et Hava Jospa », in : Schreiber, Jean-Philippe (dir.), Hertz Jospa : Juif, résistant, communiste, Bruxelles : EVO, 1997, p. 13-38.
