De Roode Vaan is een sluikblad ontstaan in februari 1941 in de schoot van de Vlaamse vleugel van de Communistische Partij. De Vlaamse krant had hetzelfde doel als haar Franstalige tegenhanger Le Drapeau Rouge. Het sluikblad werd gemaakt en gedrukt in een buitenwijk van Antwerpen. Alles gebeurde onder de leiding van Jef van Extergem, voorzitter van de Vlaamse Communistische Partij, en Bert van Hoorick, lid van het Centraal Comité. Het sluikblad werd meestal gedrukt op 2 tot 4 en soms 6 pagina’s. De gemiddelde oplage was 10.000 exemplaren, maar de uitgave van mei 1942 werd 23.000 keer gedrukt. De Rode Vaan was dus één van de grotere sluikbladen.
Aanvankelijk streed De Roode Vaan tegen het kapitalisme. Tijdens de oorlog, meer bepaald na juni 1941, kwam hier ook nog de strijd tegen de nazi-bezetting bij. De Roode Vaan onderscheidde zich ook nog van haar Franstalige tegenhanger Le Drapeau Rouge door een ernstige kritiek op het flamingantisme van het VNV en de DeVlag.
De Rode Vaan beschikte ook over een aantal tijdschriften die eerder lokaal uitgegeven werden. Voor Antwerpen was dat bijvoorbeeld Het Vrije Woord dat eveneens vanaf begin 1941 verscheen. Beide sluikbladen werden op dezelfde machine gedrukt en met dezelfde koeriers verspreid.
Vanaf februari 1943 kent het sluikblad een zwarte periode. De twee bedenkers van het blad worden achtereenvolgens opgepakt. Ook de drukpers werd ontdekt. Gerard Van Moerkerke nam de leiding van De Rode Vaan over.
Vanaf 1943 werd De Roode Vaan gemaakt in Gent en vervolgens op het einde van 1943 in Brussel. Wanneer De Roode Vaan in Brussel ontwikkeld werd, kwam het vaak in hetzelfde vaarwater terecht als haar franstalige tegenhanger Le Drapeau Rouge. Om dubbel werk te vermijden publiceerden de twee kranten soms hetzelfde artikel maar dan in de eigen taal.
De Roode Vaan verscheen na de bevrijding dagelijks. Vanaf 1959 werd dit wekelijks. In 1992 werd De Rode Vaan een maandblad en hield een jaar later op te bestaan.
Boeckx, Bert, Gert De Prins et Bruno De Wever, eds, Tegendruk. Geheime pers tijdens de Tweede Wereldoorlog, Gand, Amsab-ISG, 2004.
https://warpress.cegesoma.be/s...
Etienne JOSSE, Yannick HOSTIE, Dirk MARTIN, Jacques WYNANTS, Guide de la presse clandestine en Belgique, Bruxelles, CREHSGM, 1991.https://warpress.cegesoma.be/s...
Raadpleeg de krant online: https://warpress.cegesoma.be/n...
