In september 1940 begint de secretaris-generaal van volksgezondheid, onder het mom van ‘nationale solidariteit’, een aantal caritatieve organisaties te hergroeperen. Hij krijgt daarbij de steun van de Militärverwaltung (MV). Het college van secretarissen-generaal slaagt erin om haar eenvormige manier van denken door te drukken en doet enkel wat toegevingen wat de uiteindelijke naamgeving betreft. Naar het voorbeeld van wat sinds 1933 in het Reich bestaat, wordt op 29 oktober 1940, bij besluit, Winterhulp/Secours D’Hiver opgericht. Het beheer ervan wordt toevertrouwd aan de gematigde Vlaamse katholiek, Paul Heymans.
Van goede(re)n huize…
Om hem bij te staan, wordt beroep gedaan op een uitvoerend comité, dat wemelt van de vooraanstaande belgicisten. De provinciegouverneurs zitten de provinciale comités voor, waarin andermaal kaders met een driekleurig profiel zitting hebben, goed betaald en soms beloond met een titel. Aan de basis bevinden zich ontelbare lokale comités (2.400 in september 1941).
Collectie : Sipho
Auteursrechten : CegeSoma
Originele legende : La quête pour le Secours d'Hiver. Sur les marches de la Bourse un tapis a été étendu pour que chacun y dépose son obole. (Frei gegeben durch zensur)
Solidariteit of liefdadigheid?
Collectie : Sipho
Auteursrechten : CegeSoma
Originele legende : Le premier tirage de la loterie du Secours d'Hiver dans la grande salle des Beaux-Arts à Bruxelles le 1er février 1941. Le tirage du Lot 204152 qui gagne la somme de un million. (Frei gegeben durch zensur)
Winterhulp wil de hulpbehoevenden zowel op moreel als materieel vlak bijstaan. Hoewel ze daartoe fondsen uit de schatkist en giften ontvangt -maar ook zelf tombola’s organiseert- is die hulp in theorie niet volledig gratis. Het zijn barre tijden en dus moet ze honderdduizenden noodlijdenden bijstaan, ‘school- en volkssoep’ verdelen… Haar naam, identiek aan haar Duitse evenbeeld, stoot aanvankelijk op argwaan, maar haar toewijding en blijken van burgerzin, doen de publieke opinie toch overstag gaan, maar…
Nuttige idioten of objectieve bondgenoten?
Heeft Winterhulp, door louter binnen de grenzen van het caritatieve te blijven, niet bijgedragen tot de omvorming van potentieel opstandige massa’s in steuntrekkers? Dat is in elk geval de reden waarom Winterhulp getolereerd werd door de MV.
Collectie : Sipho
Auteursrechten : CegeSoma
Originele legende : Collecte Secours d'Hiver le 31/10/43.
Collectie : Sipho
Auteursrechten : CegeSoma
Originele legende : L'ouverture de la semaine de la Croix-Rouge a eu lieu aujourd'hui à Bruxelles. Au passage-du-Roi, des tables sont dressées pour recueillir les oboles. (Frei gegeben durch zensur)
Collectie : Sipho
Auteursrechten : CegeSoma
Originele legende : Collecte effectuée à Bruxelles par le Secours d'Hiver allemand (Frei gegeben durch zensur)
Collectie : Sipho
Auteursrechten : CegeSoma
Originele legende : Het vertrek van de Brusselse kinderen naar de vakantiehuizen van Winterhulp. Een groep kinderen aan het portier van de trein enige ogenblikken voor het vertrek. Le départ pour les homes de vacances du Secours d'Hiver des enfants bruxellois. Un groupe d'enfants à la portière du train au moment du départ. (1/8/1942) (Frei gegeben durch zensur).
Collectie : Sipho
Auteursrechten : CegeSoma
Originele legende : Le retour des enfants ayant passé leurs vacances dans les homes du Secours d'Hiver. Le groupement au Square de l'Industrie, où les parents viendront chercher leurs enfants. (31/8/1942)(Frei gegeben durch zensur)
Collectie : Sipho
Auteursrechten : CegeSoma
Originele legende : Het werk van Winterhulp voor de Antwerpse getroffenen
Weblegende : Voedselbedeling in Antwerpen door Winterhulp. Het is in oorlogstijd moeilijk om zich goed te voeden en vele Belgen hebben honger. De zwarte markt is alleen betaalbaar voor een klein deel van de gegoede bevolking. Winterhulp werd opgericht in 1940 en brengt morele en materiële steun voor de Belgen.
Collectie : Sipho
Auteursrechten : CegeSoma
Originele legende : Oeuvres du Secours d'Hiver pour les habitants sinistrés d'Anvers.Krachtige Winterhulpsoep.
Weblegende : Soepbedeling in Antwerpen door Winterhulp. Deze liefdadigheidsinstelling helpt personen in nood. Haar naam is identiek aan die van haar Duitse tegenhanger en zorgt initieel voor kritiek. Maar de instelling bewijst snel haar nut en wordt onmisbaar voor vele Belgen.
Collectie : Sipho
Auteursrechten : CegeSoma
Originele legende : Oeuvre du Secours d'Hiver pour les habitants sinistrés d'Anvers
Bibliografie
Colignon, Alain. “Secours d’hiver, Secours d’Hitler?” Jours de Guerre, no. 6 (1992): 65–90.
