Op 31 mei 1940 vertrouwt het opperbevel van het Duitse leger de leiding over het pas veroverde België toe aan Alexander von Falkenhausen. Als militair gouverneur staat deze generaal vier jaar lang aan het hoofd van een militair bestuur (Militärverwaltung). Zijn voornaamste taak bestaat uit het handhaven van de openbare orde zodat het economische en menselijke potentieel van België optimaal ten dienste van de Duitse oorlogsindustrie kan worden gesteld.
Van bij het begin van de bezetting wil de bezetter België en Noord-Frankrijk controleren zonder het gebied ook effectief te besturen. Als voorbeeld van een Aufsichtsverwaltung vertrouwt de Militärverwaltung het beheer van het bezette land voor een groot deel toe aan de op post gebleven plaatselijke autoriteiten. De bezetter wil het gebied beheersen met een minimum aan eigen mankracht. Hij kijkt nauwgezet van aan de zijlijn toe en grijpt slechts in wanneer de situatie dit vereist.
Om het land zo efficiënt mogelijk te besturen, stelt de bezetter zijn organisatie af op de administratieve indeling van België.
Op centraal niveau beschikt von Falkenhausen over een Kommandostab voor alle militaire kwesties en een Militärverwaltungsstab voor alle politieke, socio-economische en culturele aangelegenheden. Vanaf 1944 wordt het domein economie toevertrouwd aan een derde staf, de Wirtschaftsabteilung.
Op provinciaal en gewestelijk niveau zorgt de bezetter ervoor dat elke Belgische dienst een Duitse tegenspeler heeft. Voor de secretarissen-generaal is dat het hoofd van de Militärverwaltungsstab (Eggert Reeder), voor de provinciegouverneurs de Oberfeld- en Feldkommandanten, voor de arrondissementscommissarissen de Kreiskommandanten en voor de burgermeesters de Ortskommandanten.
Deze structuur laat het de Duitsers toe om de Belgische diensten te superviseren en indien nodig bij te sturen. Daarenboven kan de bezetter het beleid ook naar zijn eigen hand zetten door eigen verordeningen uit te vaardigen.
In zijn ambtsgebied is de Militärbefehlshaber de hoogste uitvoerende, wetgevende en gerechtelijke autoriteit. Hij vaardigt eigen verordeningen uit, waakt over de uitvoering ervan en laat inbreuken erop opsporen en vervolgen door eigen politiediensten en krijgsraden. Toch staat het monopolie van de militairen op het vlak van de ordehandhaving in bezet België al snel onder druk. Berlijn acht de door von Falkenhausen gevoerde veiligheidspolitiek als te zwak. Op 13 juli 1944 beslist Hitler dan ook om de generaal de laan uit te sturen en het militair bewind vijf dagen later te vervangen door een burgerlijk bestuur, geleid door rijkscommissaris Grohé.
De Jonghe, Albert. Hitler en het politieke lot van België (1940-1944): de vestiging van een Zivilverwaltung in België en Noord-Frankrijk: koningskwestie en bezettingsregime van de kapitulatie tot Berchtesgaden (28 mei-19 november 1940). Antwerpen: Nederlandsche boekhandel, 1982.
Van den Wijngaert, Mark, Bruno De Wever, Dirk Luyten, Fabrice Maerten, Patrick Nefors, Luc Vandeweyer, et Marnix Beyen. België tijdens de Tweede Wereldoorlog. Antwerpen: Manteau,
Roden, Dimitri. « "In naam van het Duitse volk!” Het Duitse krijgsgerecht en de openbare orde in bezet België (1940-1944) ». Ph.D. Thesis, Universiteit Gent, 2015.
