10 maart 1942. Voor zijn vertrek naar het oostfront defileerde een contingent van iets meer dan 600 man in de straten van Brussel. Sedert augustus van het vorige jaar betrof het al een vierde groep van het Waalse legioen. De gecensureerde pers reageerde enthousiast, maar toonde zich heel wat discreter over de incidenten die de hele dag door zouden plaatsgrijpen.
’s Morgens al vormde het hoofdkwartier van Rex in de Zuidstraat het doelwit van een bomaanslag. Alle ruiten van het gebouw vlogen aan scherven en naburige huizen werden beschadigd. Later werden er kleine dynamietstaven ontdekt in een vuilnisbak op het Rogierplein. Nog erger, toen de opmars langs de Anspachlaan de Beurs naderde, volgde er een ontploffing. Er vielen tien gekwetsten waarvan vier zwaargewonden.
Enkel de ontploffing van de Anspachlaan leek de rexistische krant Le Pays réel een paar regels waard. Men kon er lezen dat “subversieve elementen gepoogd hebben de opmars van rexistische vrijwilligers te verstoren”. Maar die “misdadige aanslag” kon niet beletten dat de opmars “waardig” verliep. De mededeling van het persagentschap Belgapress luidde dat de bevolking walgde van de “criminele elementen”. Als goede kenners van het leven in de hoofdstad kwamen Paul Delandsheere en Alphonse Ooms tot een heel andere conclusie; de vrijwilligers van het legioen werden beschouwd als “verraders en helemaal niet als als redders van een bedreigd Europa”. De gecensureerde pers bracht gedetailleerd verslag uit over het vertrek : het symbolische begin van de ceremonie op de Grote Markt, de liederen en toespraken , de opmars richting Noordstation , het vertrek van de trein rond 19u. … Geen enkele vrijwilliger raakte gewond bij de ontploffing.
Die acties vormden geen geïsoleerd feit. Enkele dagen vroeger waren de lokalen van de "Zwarte Brigade" in Anderlecht het doelwit geweest; op 6 maart was er een aanslag gepleegd tijdens een voorbereidende vergadering voor het vertrek naar het oostfront. Achter die aanslagen zaten communistische militanten. In Wallonië volgden andere acties m.n. tegen de industriële infrastructuur maar ook tegen collaboratiedoelwitten, in het bijzonder tegen vertrekkende contingenten voor het oostfront. Als gevolg van het groeiende aantal aanslagen deed het college van secretarissen-generaal drie dagen later, op 13 maart 1942, een oproep tot kalmte. Ordehandhaving was een noodzaak : “zij die de orde verstoren zijn de ergste vijanden van hun vaderland”.
Gotovitch José, Du rouge au tricolore. Les communistes belges de 1939-1944. Un aspect de l’histoire de la Résistance en Belgique, Bruxelles, 1992.
