België in oorlog / Artikels

Rex

Thema - Collaboratie

Auteur : Conway Martin (Instelling : University of Oxford)

Opkomst

De rexistische partij is de belangrijkste van alle autoritaire rechtse bewegingen die in België in de jaren dertig ontstaan. In tegenstelling tot het Vlaams Nationaal Verbond (VNV), is zijn ideologische basis duidelijk. Die vindt zijn oorsprong in de antidemocratische wrok van een generatie jongeren, die militant katholiek zijn en waarvan het merendeel gestudeerd heeft aan de Université de Louvain. Nadat de partij zich van een stevige electorale basis verzekerd heeft –bijna 12 procent in 1936 – kan ze van verschillende kanten steun aantrekken. Maar haar wortels zijn evenwel het katholieke kiezersbestand in het Zuiden van België. Van bij het prille begin wordt de partij geleid door Léon Degrelle. De partij is ook meteen een verzamelpunt voor iedereen die de meerpartijen structuur van het parlementaire stelsel in België en meer in het bijzonder zijn politieke klasse, verwerpt. 

40596
Instelling : CegeSoma
Auteursrecht : Rechten voorbehouden
Oorspronkelijke legende : [Auditorat général]

Terugval

283554
Instelling : CegeSoma
Auteursrecht : Rechten voorbehouden
Oorspronkelijke legende : Logo REX

Na haar oorspronkelijke electorale doorbraak, krijgt de partij het moeilijk om het ritme aan te houden. De mislukking van Degrelle in zijn poging om Paul Van Zeeland te verslaan tijdens een tussentijdse verkiezing die hij in april 1937 had uitgelokt en de evolutie van de beweging die zich dichter bij de Nieuwe Orde in Europa opstelt, zorgt voor een belangrijke terugval.

De oorlog breekt uit

In mei 1940 is de partij niet meer dan een lege doos. Maar de gebeurtenissen van die zomer wakkeren bij de rexisten de hoop aan om een belangrijke politieke beweging te worden, voor een volledig vernieuwd België, in een Duits Europa. Tijdens de winter van 1940-1941 zoekt de beweging steun bij de Duitsers. Tegelijkertijd probeert het een alliantie te vormen met andere individuen en Duitsgezinde groepen in België, maar het slaagt er niet in om de garantie te krijgen van het Duitse militaire bestuur in Brussel. 

25445.jpg
Instelling : CegeSoma
Auteursrecht : Rechten voorbehouden
Oorspronkelijke legende : Réunion Rexiste.

Radicalisering en nederlaag

Als reactie radicaliseert Degrelle zijn retoriek. Hij probeert zo de aandacht te trekken van de leiders van het Derde Rijk in Berlijn. Hij gaat zover dat hij in 1941 het Waals Legioen opricht, om mee te strijden aan het oostfront. Maar het betekent de verdere marginalisatie van de rexistische beweging in België. De leden worden minder talrijk en haar persorganen zien hun invloed op de publieke opinie gestaag verminderen. Nochtans hebben rexistische militanten vanaf 1942 zitjes kunnen bemachtigen in verschillende lokale instanties in Franstalig België. Ze maken een minderheid uit, die geen kant meer op kan en uiteindelijk het doel wordt van gewelddadige aanslagen door het verzet.

In feite vernietigt Rex zichzelf. In 1944 gaan de laatste militanten in ballingschap richting Derde Rijk, samen met de Duitse troepen die zich terug trekken. Het uur van de nederlaag is aangebroken. En voor veel rexisten breekt ook het begin van gerechtelijke vervolgingen aan.

Meer weten...

274125 Artikels Collaboratie in Wallonië Conway Martin
274125 Artikels Waals Legioen Plisnier Flore
Deze pagina citeren
Rex
Auteur : Conway Martin (Instelling : University of Oxford)
https://www.belgiumwwii.be/nl/belgie-in-oorlog/artikels/rex.html