De oorlogsomstandigheden maken geen einde aan het cultuurleven in België, maar situeren het wel binnen een nieuw krachtenveld.
Cultuurpolitiek van de bezetter
De cultuurpolitieke verantwoordelijken binnen het Duitse bezettingsbestuur opteren voor een gematigde cultuurpolitiek: zij proberen het cultuurleven in België af te stemmen op Duitsland, maar streven in tegenstelling tot de SS-organisaties geen plotse nazificatie na. Omdat zij de territoriale status quo willen bewaren, weerhouden zij zich van een eenzijdige bevoordeling van de Vlaamse cultuur. Zij bevorderen ook initiatieven die de Germaanse wortels van de Waalse cultuur benadrukken.

Collectie : Sipho
Auteursrechten : CegeSoma
Originele legende : Solisten, ballet en acterend koor van de opera uit Essen, in de Muntschouwburg te Brussel op 2 juli 1942. Toneel van het ballet van Tijl Uilenspiegel. [Frei gegeben durch zensur]
Cultuurpolitiek in Vlaanderen

Auteursrechten : Rechten voorbehouden
Originele legende : Zonder originele legende
De secretaris-generaal van Nationale Opvoeding verleent geen medewerking aan de cultuurpolitiek van de bezetter. Dit zorgt voor frustraties onder Vlaams-nationalisten die de bezettingsomstandigheden willen uitbuiten om een eigen cultuurpolitiek te ontwikkelen. Zij proberen hun cultuurpolitieke ambities waar te maken via de Provinciale Cultuurdiensten en richten bovendien een Interprovinciale Cultuurdienst op.
Cultuurpolitiek in Franstalig België
Aan Franstalige en Waalse zijde is de bereidheid tot culturele collaboratie minder wijd verspreid. Juist omdat de Waalse culturele collaborateurs de territoriale status quo nauwelijks ter discussie stellen, kan de samenwerking tussen het Duitse bezettingsbestuur en de Communauté Culturelle Wallonne relatief hecht zijn.

Collectie : Sipho
Auteursrechten : CegeSoma
Originele legende : De culturele gemeenschap van Wallonië organiseerde in het Paleis voor Schone Kunsten in Brussel een tentoonstelling van Waalse kunst. De vernissage van deze tentoonstelling vond plaats op woensdag 14.5.1941 om 15 uur. De Waalse kunstenaars uit Charleroi en Luik die aan deze tentoonstelling deelnamen. (foto censuur)
Weblegende : Vernissage van de tentoonstelling over de Waalse kunst, georganiseerd door de Waalse culturele gemeenschap (CCW) in het Paleis voor Schone Kunsten in mei 1941. De CCW streeft naar een culturele toenadering met Duitsland, om op die manier de Waalse kunst te promoten.
En de cultuur zelf?
Binnen deze cultuurpolitieke krijtlijnen kan zich weinig vernieuwing voordoen. De vraag naar cultuur onder de bevolking is echter groot en wordt minder dan voorheen door de buitenlandse markt ingelost. De bloeiende culturele productie kenmerkt zich vooral door een sterke gerichtheid op het verleden en door een traditionele vormentaal. Een echte verzetscultuur komt niet tot ontwikkeling.

Collectie : Sipho
Auteursrechten : CegeSoma
Originele legende : Zonder originele legende
Weblegende : Beeldhouwles aan de Academie van Schone Kunsten in Brussel, tijdens de bezetting.

Collectie : Sipho
Auteursrechten : CegeSoma
Originele legende : Premier concert de la société philharmonique de Bruxelles dirigé par le Generalmusikdirektor Hans Weisbach de Vienne. L'orchestre pendant l'exécution d'un morceau. [7/9/1942] [Frei gegeben durch zensur]

Auteursrechten : CegeSoma
Originele legende : Dans le pays de Courtrai l'on tourne le film du livre "De Vlasschaard" de Stijn Streuvels, "Le Champ de Lin". Une scène que l'on tourne dans les environs d'Oothegem. [21/7/1942]

Collectie : Sipho
Auteursrechten : CegeSoma
Originele legende : Inwijding van de tentoonstelling "Grootheid van Duitsland" in het Eeuwfeestpaleis op 16 maart 1942. De Generaal von Falkenhausen, bezoekt de tentoonstelling. [17/3/1942] [Frei gegeben durch zensur]
Bibliografie
Beyen, Marnix. “Het Cultuurleven. Een Late Terugkeer Naar de Romantiek.” In België Tijdens de Tweede Wereldoorlog, edited by Mark Van den Wijngaert, Bruno De Wever, and Fabrice Maerten. Antwerpen: Manteau, 2015.
Van de Vijver, Herman. Het Culturele Leven Tijdens de Bezetting. Vol. 8. België Tijdens de Tweede Wereldoorlog. Kapellen: Pelckmans, 1990.
Meer Weten...