België in oorlog / Artikels

Openbare orde

Thema - Justitie

Auteur : Zurné Jan Julia (Instelling : CegeSoma)

Een moeilijke taak

Van oudsher wordt het Openbaar Ministerie in België beschouwd als garant van de openbare orde. Dat betekent dat de parketten er samen met de politie voor moeten zorgen dat er rust en orde heersen in de openbare ruimte. Tijdens de bezetting is die taak extra moeilijk, omdat de gewone criminaliteit toeneemt en ook politiek gemotiveerd geweld op straat steeds vaker voorkomt. Volgens het internationale recht (specifiek de Conventie van Den Haag uit 1907) is de bezettingsmacht verantwoordelijk voor het handhaven van de openbare orde.

De Belgische rechterlijke macht beschouwt veel van de verstoringen van de openbare orde als direct of indirect gevolg van de bezetting. Toch voelt ze zich medeverantwoordelijk voor het bewaren van de rust op straat. Zo is de magistratuur bereid hard op te treden tegen gewone criminaliteit. Ze wil daarentegen eigenlijk niet betrokken raken bij de vervolging van door verzetsgroepen gepleegde misdrijven.

27901
Instelling : CegeSoma
Collectie : Sipho
Auteursrecht : CegeSoma
Oorspronkelijke legende : Inscription bolchévique sur le collège Saint-Louis à Bruxelles. Bolsjevistische aanschrijving (sic) op het college van Sint-Louis (Brussel) [2/3/1943] [censure photographique] [Frei gegeben durch zensur]

(Wan)orde

Voor de Duitse autoriteiten is het bewaren van openbare orde in België belangrijk, omdat de bezettingsmacht het land dan zo efficiënt mogelijk economisch kan uitbuiten. Zolang ze haar eigen veiligheid niet bedreigd ziet, is het ordehandhavingsbeleid van de bezettingsmacht dan ook eerder gematigd.

In de loop van de bezetting gaan verzetsgroepen en criminele bendes zich, als reactie op het verhardende bezettingsbeleid, steeds gewelddadiger manifesteren en slaat de Duitse repressie genadeloos terug. De combinatie van door de bezettingsmacht, collaborateurs, verzetsgroepen en bendes gepleegd geweld zorgt ervoor dat tijdens het laatste bezettingsjaar de openbare orde zeer sterk verstoord wordt.

Bibliografie

Majerus, Benoît. Occupations et Logiques Policières : La Police Bruxelloise En 1914-1918 et 1940-1945. Bruxelles: Académie royale de Belgique, 2007.

Roden, Dimitri. “"In Naam van Het Duitse Volk!” Het Duitse Krijgsgerecht En de Openbare Orde in Bezet België (1940-1944).” Ph.D. Thesis, Universiteit Gent, 2015.

Wouters, Nico. De Führerstaat: Overheid En Collaboratie in België (1940-1944). Tielt: Lannoo, 2006.


Meer weten

12666 Artikels Belgische politie (gemeentepolitie en gerechtelijke politie) Campion Jonas
12693 Artikels Duitse politie Debruyne Emmanuel
165130 Artikels Duitse Repressie Roden Dimitri
Deze pagina citeren
Openbare orde
Auteur : Zurné Jan Julia (Instelling : CegeSoma)
https://www.belgiumwwii.be/nl/belgie-in-oorlog/artikels/openbare-orde.html