België in oorlog / Artikels

Uitgeverijen

Thema - Collaboratie

Auteur : Fincoeur Michel (Instelling : KBR)

Corporatisme en schaarste

Vanaf 1940 moeten alle uitgeverijen aangesloten zijn bij een corporatie en de import van Franse en Nederlandse boeken wordt aan banden gelegd. De uitgevers publiceren schrijvers uit eigen land, maar maken ook gebruik van de situatie om vrijwel eender wat uit te geven.

Het papier wordt verdeeld door de zogenaamde ‘papiercentrale’ en aangezien er schaarste begint op te treden, moet er om gebedeld worden bij de Propaganda-Abteilung (PA). De collaborateurs kunnen buigen op bepaalde voorrechten: De Leeuw van Vlaanderen kent bijvoorbeeld een oplage van 200.000 exemplaren, terwijl de oplage van de overgrote meerderheid van de titels geplafonneerd wordt op 5.000 exemplaren.

Maison d'édition-Uitgeverij Scriptura
Auteur :
Instelling : Archives privées
Collectie : Archives privées
Auteursrecht : Droits réservés
Oorspronkelijke legende : Zonder originele legende

‘Een kleine vermelding van niets’

Naast de reeds bestaande uitgevers, worden ook nieuwe uitgeverijen opgezet. Jonge talenten, doorgewinterde sjacheraars en overtuigde collaborateurs overspoelen het uitgeversveld. Een aantal onder hen publiceert literaire werken, anderen auteurs van tweede keur en tot slot zijn er ook die het gedachtegoed van de Nieuwe Orde helpen verspreiden. Vanaf 1943 worden alle manuscripten onderworpen aan voorafgaandelijke censuur en de boeken dragen vervolgens een goedkeuring van de PA.

Collaboreren alle uitgevers? Al hun boeken dragen in elk geval ‘een kleine vermelding van niets’: «Toelating PA». Desondanks weigeren sommigen zich bij deze gang van zaken neer te leggen: ze geven Duitse boeken uit die vertaald werden door Joden of auteurs die in Duitsland verafschuwd worden. En wat te denken van diegenen die het verzet uit 1795 in herinnering brengen of de censuur onder de Hertog van Alva? Of het verschijnen van een vernietigend oordeel over de collaboratie van de secretarissen-generaal? Ze dragen toch allemaal ‘een kleine vermelding van niets’: «Toelating PA».

Bibliographie

Aron, Paul, and José Gotovitch, eds. Dictionnaire de La Seconde Guerre Mondiale En Belgique. Bruxelles: André Versaille, 2008

Fincoeur, Michel. “Le ‘Réseau Rexiste’ Dans l’édition Sous l’Occupation Allemande (1940-1944).” In Les Réseaux Littéraires, by Daphné de Marneffe and Benoît Denis, 225–48. Bruxelles: Le Ciel/Le Cri, 2006.

Derycke, Gaston. “Vent d’Ouest. Les Demi-Vierges.” L’assaut, no. 12 (août 1944): 6.

Meer weten

130093 Artikels Cultuur Beyen Marnix
32546 Artikels Franstalige literatuur Aron Paul
32909.jpg Artikels Vlaamse literatuur Brems Elke
Deze pagina citeren
Uitgeverijen
Auteur : Fincoeur Michel (Instelling : KBR)
https://www.belgiumwwii.be/nl/belgie-in-oorlog/artikels/uitgeverijen.html