België in oorlog / Persoonlijkheden

Leemans Victor

Thema - Collaboratie

Auteur : Wouters Nico (Instelling : CegeSoma)

Tijdens de bezetting  secretaris-generaal van het departement Economische Zaken.

Bezetting

Victor Leemans (1901-1971) is doctor in de sociologie en voor de bezetting leider van Arbeidsorde, de sociale organisatie van het het Vlaams Nationaal Verbond (VNV). Op 14 augustus 1940 wordt hij onder druk van de Duitse bezetter benoemd tot secretaris-generaal van Economische Zaken. Hij is de eerste uitgesproken Nieuwe Orde sympathisant in het comité van secretarissen-generaal. Het departement Economische Zaken is essentieel voor de buitenlandse handel en deviezenverkeer met Duitsland. Leemans hervormt de Belgische economie naar model van nazi-Duitsland. Twee van zijn belangrijke besluiten zijn de oprichting van de Warencentrales (3 september 1940) en de Bedrijfsgroeperingen (10 februari 1941).

heil-leemans-5.jpg
Instelling : CegeSoma
Auteursrecht : Edition Jean Fosty
Oorspronkelijke legende : Sur la grand-place de St Nicolas-Waas Victor Leemans va assister à une représentation du "Leeuw van Vlaanderen" (Le Lion des Flandres). A son arrivée lorsque l'accueille le commandant de la région militaire, il salue la veuve de Tollenaere, tombé au front de l'Est, dans les rangs des SS pour "L'Europe Nazie"
Webcaptie : Extrait du Tract "Heil Leemans! Hier Nazi, aujourd'hui président du parlement Européen". Editeur Responsable Jean Fosty

Geconfronteerd met zijn gebrek aan echte invloed en de realiteit van de Duitse financiële en economische roofbouwpolitiek neemt Leemans al snel een meer pragmatische houding aan. Zijn drang om te hervormen naar Duits model neemt af.  Hij zet zich op een meer klassieke lijn van de Belgische politiek van het minste kwaad. Hij vindt een modus vivendi met het Galopin-comité en het Belgische patronaat. Het comité van secretarissen-generaal vaardigt hem steeds meer af om te onderhandelen met de bezetter over de problematische voedselvoorziening en de uitbuitingspolitiek.

Evaluatie na de bevrijding

heil-leemans-1.jpg
Instelling : CegeSoma
Auteursrecht : Edition Jean Fosty
Oorspronkelijke legende : "Heil Leemans! Hier Nazi, aujourd'hui président du parlement Européen!
Webcaptie : Tract "Heil Leemans! Hier Nazi, aujourd'hui président du parlement Européen". Editeur Responsable Jean Fosty

Leemans wordt na de bevrijding aangeklaagd op basis van politieke en economische collaboratie. Het onderzoek wordt in mei 1948 zonder gevolg geklasseerd. Het militaire gerecht oordeelt dat Leemans niet ‘kwaadwillig’ heeft gehandeld. Hij is ook niet verantwoordelijk voor de door hem benoemde collaborateurs. Nadien ontwikkelt hij nog een succesvolle politieke carrière bij de Christelijke Volkspartij (CVP).

Bibliografie

Luyten, Dirk. « Leemans, Victor ». In Nieuwe Encyclopedie van de Vlaamse Beweging, 1812‑13. Tielt: Lannoo, 1998.

De Wever, Bruno. Greep naar de macht: Vlaams-nationalisme en Nieuwe Orde: het VNV, 1933-1945. Tielt - Gent: Lannoo - Perspectief, 1994.

Wouters, Nico. De Führerstaat: overheid en collaboratie in België (1940-1944). Tielt: Lannoo, 2006.

Boehme, Olivier. « Tussen de fronten: Het jong-conservatisme van Victor Leemans ». WT. Tijdschrift over de geschiedenis van de Vlaamse beweging 3, no 58 (1999): 131‑54.


Meer weten...

5825 Artikels Administratieve Collaboratie Wouters Nico
32722 Artikels Secretarissen-generaal Wouters Nico
28489 Artikels Ministerie van Financiën Wouters Nico
Deze pagina citeren
Leemans Victor
Auteur : Wouters Nico (Instelling : CegeSoma)
https://www.belgiumwwii.be/nl/belgie-in-oorlog/persoonlijkheden/leemans-victor.html