België in oorlog / Persoonlijkheden

Timmermans Jan

Thema - Collaboratie

Auteur : Wouters Nico (Instelling : CegeSoma/Rijksarchief)

Om deze pagina te citeren

Vooraanstaand  lid van het Vlaams Nationaal verbond(VNV), tijdens de bezetting onder meer burgemeester van Groot-Antwerpen.

Profiel

Voor de oorlog is Jan Timmermans (1901-1962) ondervoorzitter van de Vlaamse conferentie der Balie maar ook VNV-arrondissementsleider, VNV-kamerlid en lid van de Antwerpse gemeenteraad. Hij behoort tot de radicale vleugel van de partij.  

Tijdens de bezetting

32944
Instelling : CegeSoma
Collectie : Sipho
Auteursrechten : CegeSoma
Originele legende : Guldensporenslag herdenking in het Paleis voor Schone Kunsten te Brussel op 10 juli 1943. Feestrede van meester J. Timmermans; Gouwleider van Antwerpen. [12/7/1943]

Tijdens de bezetting wordt Jan Timmermans  VNV-gouwleider voor Antwerpen. Hij speelt een belangrijke rol in de bestuurlijke machtsgreep van de partij: als schepen van de haven (december 1941) en later  burgemeester(1944) van Groot-Antwerpen. In onder meer in het VNV-tijdschrift Bestuurlijke Tijdingen publiceert over het nationaalsocialisme en legitimeert hij de machtsgreep van het VNV.

Profiel

Timmermans verdedigt tijdens de bezetting hert nationaalsocialisme door dik en dun. Wanneer hij als burgemeester in 1944 echter te maken krijgt met onrealistische Duitse eisen (bijvoorbeeld inzake verplichte tewerkstelling) ziet hij zich verplicht - geconfronteerd met de realiteit - om tegenwind te bieden. 

Tijdens zijn naoorlogs proces getuigen leden van het Belgische establishment te zijner verdediging. Met name zijn behartiging van de havenbelangen wordt geprezen. Hij wordt ter dood veroordeeld maar deze beslissing wordt later vernietigd. In 1951 wordt hij in voorlopige vrijheid gesteld.

32938
Instelling : CegeSoma
Collectie : Sipho
Auteursrechten : CegeSoma
Originele legende : Landelijke studiedag voor burgemeesters en schepenen op 21/12/1941 in het Alhambra Theater Brussel. Timmermans spreekt over de "Taak van de National Socialistische Gemeentebesturen". [22/12/1941]

Bibliografie

De Wever Bruno. Greep naar de macht: Vlaams-nationalisme en Nieuwe Orde: het VNV, 1933-1945. Tielt - Gent: Lannoo - Perspectief, 1994

De Wever, Bruno. « Timmermans, Jan ». In Nieuwe Encyclopedie van de Vlaamse Beweging, 3070‑72. Tielt: Lannoo, 1998.

Seberechts, Frank. « “De Antwerpsche haven in het stormgetij.” Jan Timmermans en de haven van Antwerpen ». WT. Tijdschrift over de geschiedenis van de Vlaamse beweging 70, no 3 (2011): 215‑29.


Meer weten...

291953 Artikels Grootstedelijke agglomeraties Wouters Nico
522882(2).jpg Artikels Oorlogsburgemeesters Wouters Nico
260608 Artikels Vlaams Nationaal Verbond (VNV) De Wever Bruno
Om deze pagina te citeren
Timmermans Jan
Auteur : Wouters Nico (Instelling : CegeSoma/Rijksarchief)
/nl/belgie-in-oorlog/persoonlijkheden/timmermans-jan.html