Elke klacht, aangifte of anonieme tip leidt na de bevrijding tot de opening van een gerechtelijk dossier bij het militair gerecht. Strikt gezien zijn er drie soorten: de dossiers zonder gevolg, de dossiers met een beschikking tot buitenvervolgingstelling en de dossiers die tot een veroordeling of vrijspraak leiden. Zijn er onvoldoende bezwarende elementen, dan resulteert dit meestal in een seponering of een klassering “zonder gevolg”, bijvoorbeeld bij de vele klachten tegen onbekenden. Als de krijgsauditeur toch een gerechtelijk onderzoek voert, maar oordeelt dat de tenlasteleggingen niet voldoende zijn voor een vervolging, kan hij ook besluiten met een beschikking van buitenvervolgingstelling. Net als bij de dossiers zonder gevolg komt het hierbij niet tot een proces.
Zijn er wel voldoende redenen tot vervolging, dan daagt de krijgsauditeur de verdachte voor de militaire rechtbank. Het dossier van de krijgsraad bevat bijgevolg alle stukken die door de krijgsauditeur zijn verzameld, alsook alle stukken met betrekking tot het proces. In geval van beroep maakt het dossier van de krijgsraad integraal deel uit van het dossier van het krijgshof. Dit is ook het geval voor het dossier van het Hof van Cassatie indien het arrest van het krijgshof het voorwerp uitmaakt van een voorziening in cassatie. De dossiers bevatten alle rechtsplegingsstukken. De originele vonnissen en arresten van de krijgsraad en het krijgshof zijn apart ingebonden in registers.
Een veroordeling door het militair gerecht leidt automatisch tot het verlies van burgerlijke en politieke rechten. De krijgsauditeur kan echter ook zonder veroordeling besluiten deze rechten te beperken. Dit gebeurt door een inschrijving op de zogenaamde “lijst van de krijgsauditeur”, die in de vorm van een register bestaat. Daarnaast legt de krijgsauditeur eveneens een dossier “Verval burgerlijke en politieke rechten” aan. Bij verzet voor de rechtbank van eerste aanleg is hier eveneens een dossier en het vonnis te vinden. In geval van beroep komt dit dossier terecht in het dossier van het hof van beroep. Indien het dossier geen arrest bevat, is dit te vinden in het register met de arresten.
De bronnen van het militair gerecht met betrekking tot de repressie zijn niet vrij raadpleegbaar. Voor de inzage en eventuele reproductie van de stukken is steeds de schriftelijke toelating vereist van het College van Procureurs-generaal (Ernest Allardstraat 42, 1000 Brussel).
De rechtsplegingsstukken gevormd door de rechtbank van eerste aanleg en het hof van beroep in het kader van de burgerlijke epuratie zijn raadpleegbaar mits het invullen van een onderzoeksverklaring en de toelating van het diensthoofd van het rijksarchief waar het betreffende archief berust.
Aerts, Koen, Dirk Luyten, Bart Willems, and Paul Drossens. Was Opa Een Nazi? Speuren Naar Het Oorlogsverleden. Tielt: Lannoo, 2017.
