Een nazi van het eerste uur
Josef Grohé wordt op 6 november 1902 geboren in Gemünden im Hunsrück (Rijnland-Westfalen) als zoon van een kleinhandelaar. Als jongeman sluit hij zich aan bij de Deutschvölkischer Schutz- und Trutzbund, een nationalistische organisatie met een uitgesproken antisemitisch karakter. In 1921 maakt hij de overstap naar de NSDAP en richt hij in Keulen mee de lokale partijafdeling op. Als lid van de nazipartij maakt Grohé een blitzcarrière: in 1931 wordt hij gouwleider van Keulen-Aken, een jaar later zetelt hij in het Duitse parlement en de Pruisische staatsraad. Het hoogtepunt van zijn politieke carrière komt er in juli 1944, wanneer Hitler hem belast met de leiding van het pas opgerichte burgerlijk bestuur in bezet België en Noord-Frankrijk.
Collectie : Sipho
Auteursrechten : CegeSoma
Originele legende : "Une administration civile remplace l'administration en Belgique et le Nord de la France à la tête de laquelle se trouve le Commissaire du Reich Grohé. Le Colonel - Général von Falkenhausen a transmis les pouvoirs militaires au Général d'Infanterie Grase. Een rijkskommissaris benoemd voor België. Op 18 juli werd voor België en Noord-Frankrijk Gauleiter Grohé tot Rijkskommisaris benoemd voor Burgerlijke aangelegenheden en Generaal Grase voor militaire zaken. [20/7/1944] [Frei gegeben durch zensur]"
Rijkscommissaris in bezet België en Noord-Frankrijk
Collectie : Sipho
Auteursrechten : CegeSoma
Originele legende : "Une administration civile remplace l'administration en Belgique et le Nord de la France à la tête de laquelle se trouve le Commissaire du Reich Grohé. Le Colonel - Général von Falkenhausen a transmis les pouvoirs militaires au Général d'Infanterie Grase. Een rijkskommissaris benoemd voor België. Op 18 juli werd voor België en Noord-Frankrijk Gauleiter Grohé tot Rijkskommisaris benoemd voor Burgerlijke aangelegenheden en Generaal Grase voor militaire zaken. [20/7/1944] [Frei gegeben durch zensur]"
Na 18 juli 1944 staat Grohé als rijkscommissaris aan het hoofd van een gebied waar het verzet tegen de bezetter sterk is toegenomen en de Duitse politie er niet in slaagt om de situatie onder controle te krijgen. Grohé heeft de opdracht gekregen om te breken om het als te zacht beoordeelde repressiebeleid van zijn voorganger, generaal von Falkenhausen. Toch is er van een echte trendbreuk maar weinig sprake: onder druk van de geallieerde opmars ontbindt Grohé begin september 1944 zijn burgerlijk bestuur en vlucht hij uit Brussel weg.
Na de bevrijding
Na zijn vertrek uit Brussel organiseert de gewezen rijkscommissaris mee de verdediging van Aken. Kort voor de komst van de Amerikaanse troepen duikt hij onder in Holzhausen (Hessen), waar hij als landarbeider werkt totdat de Britten hem in 1946 oppakken en hem aan België uitleveren. Toch verschijnt Grohé in tegenstelling tot andere Duitse leidinggevenden zoals von Falkenhausen nooit voor een Belgische krijgsraad. In 1949 levert België hem op haar beurt uit aan de Bondsrepubliek Duitsland. Eén jaar later veroordeelt de rechter in Bielefeld hem als vooraanstaand lid van de nazipartij tot vierenhalf jaar opsluiting.
Bibliografie
Roden, Dimitri. “"In Naam van Het Duitse Volk!” Het Duitse Krijgsgerecht En de Openbare Orde in Bezet België (1940-1944).” Ph.D. Thesis, Universiteit Gent, 2015.
