België in oorlog / Artikels

Juridische procedure - Duitse justitie

Thema - Justitie

Auteur : Roden Dimitri (Instelling : KMS)

De gerechtelijke procedure voor de Duitse krijgsraden zoals die na mei 1940 in bezet België ingang vindt, verloopt volgens de bepalingen van de Kriegsstrafverfahrensverordnung (KStVO). Deze verordening is in september 1939 in het Duitse staatsblad gepubliceerd en moet in oorlogstijd de bestaande gerechtelijke procedure vereenvoudigen. Het streefdoel van de KStVO is de krijgsraden sneller te laten vonnissen, zodat de belangen van de militaire overheid beter gevrijwaard kunnen blijven. Alle elementen die een snelle veroordeling in de weg staan, worden aangepakt. Zo is de aanwezigheid van een advocaat op de rechtszitting nog enkel verplicht wanneer de beklaagde de doodstraf riskeert. Bovendien ontneemt de KStVO een veroordeelde het recht om in hoger beroep te gaan tegen de uitspraak van een militaire rechtbank. Typerend voor de juridische procedure is de centrale positie van de militaire bevelhebber: als Gerichtsherr vordert hij onderzoeksdaden, stelt hij de krijgsraad samen en controleert hij na het proces of het uitgesproken vonnis wel rechtskrachtig is.

schema-bezet-belgie.jpg
Auteur : Dimitri Roden
Auteursrecht : Dimitri Roden
Webcaptie : Schematische voorstelling van de strafrechtelijke procedure in bezet belgië (tot juli 1944). In: Roden, Dimitri. “"In Naam van Het Duitse Volk!” Het Duitse Krijgsgerecht En de Openbare Orde in Bezet België (1940-1944).” Ph.D. Thesis, Universiteit Gent, 2015, p. 88.

Naast de traditionele rechtszitting beschikt de bezetter ook over de mogelijkheid om minder prioritaire zaken te beslechten met een Strafverfügung. Deze versnelde gerechtelijke procedure laat de Gerichtsherr toe een verdachte te bestraffen met een geldboete of een gevangenisstraf tot zes maanden, zonder dat de verdachte hierbij voor een krijgsraad is verschenen. Na de veroordeling heeft de verdachte drie dagen de tijd om mondeling of schriftelijk beroep aan te tekenen tegen de uitspraak. Doet hij dit niet of te laat, dan beschouwt de bezetter de Strafverfügung als definitief, wat leidt tot een onmiddellijke uitvoering van de opgelegde straf. Tekent de veroordeelde verzet (Einspruch) aan binnen de wettelijk voorziene termijn, dan geldt het document voortaan als akte van inbeschuldigingstelling. De militaire bevelhebber kan vervolgens bijkomende onderzoeksdaden vorderen of de zaak meteen verwijzen naar een door hem samengeroepen krijgsraad. Deze versnelde gerechtelijke procedure moet de krijgsraden ontlasten door de minder prioritaire strafzaken aan de militaire bevelhebber toe te vertrouwen. Voortaan kan hij van achter zijn bureau een geldboete of een gevangenisstraf tot drie maanden opleggen, zonder dat hij hierbij de uitspraak van een rechtbank moet afwachten. 

Bibliografie

Roden, Dimitri. “"In Naam van Het Duitse Volk!” Het Duitse Krijgsgerecht En de Openbare Orde in Bezet België (1940-1944).” Ph.D. Thesis, Universiteit Gent, 2015.

Roden, Dimitri. “Van Aanhouding Tot Strafuitvoering. De Werking van Het Duitse Gerechtelijke Apparaat in Bezet België En Noord‑Frankrijk (1940-1944).” Cahiers d’Histoire Du Temps Présent/Bijdragen Tot de Eigentijdse Geschiedenis 22 (2010): 113–60.


Meer weten...

165130 Artikels Duitse Repressie Roden Dimitri
feldurteil_1 Artikels Vonnis - Duitse justitie Roden Dimitri
Deze pagina citeren
Juridische procedure - Duitse justitie
Auteur : Roden Dimitri (Instelling : KMS)
https://www.belgiumwwii.be/nl/belgie-in-oorlog/artikels/juridische-procedure-duitse-justitie.html