De inval in de Sovjet-Unie (22 juni 1941) leidt in West-Europa tot een toename van het verzet. Voor Hitler is het duidelijk dat de bestaande gerechtelijke procedure niet langer volstaat om de openbare veiligheid te handhaven. Niet alleen de duur van het onderzoek is de Führer een doorn in het oog, ook het afschrikkend effect van de uitgesproken vonnissen blijft in zijn ogen eerder beperkt. Op 7 december 1941 vaardigt het hoofd van de Duitse strijdkrachten, veldmaarschalk Wilhelm Keitel, in Hitlers opdracht het Nacht und Nebel-decreet (NN-decreet) uit.
Een nieuw wapen in handen van de bezetter
De inval in de Sovjet-Unie (22 juni 1941) leidt in West-Europa tot een toename van het verzet. Voor Hitler is het duidelijk dat de bestaande gerechtelijke procedure niet langer volstaat om de openbare veiligheid te handhaven. Niet alleen de duur van het onderzoek is de Führer een doorn in het oog, ook het afschrikkend effect van de uitgesproken vonnissen blijft in zijn ogen eerder beperkt. Op 7 december 1941 vaardigt het hoofd van de Duitse strijdkrachten, veldmaarschalk Wilhelm Keitel, in Hitlers opdracht het Nacht und Nebel-decreet (NN-decreet) uit.
Collectie : Algoet
Auteursrechten : Algoet
Originele legende : Zichten van Wolfenbüttel
Weblegende : Gevangenis van Wolfenbüttel, waar sommige Belgische politieke gevangenen terecht kwamen. De leden van de weermacht worden onder het decreet Nacht und Nebel naar Duitsland gedeporteerd, zonder dat hun familie op de hoogte wordt gebracht.Gevangenis van Wolfenbüttel, waar sommige Belgische politieke gevangenen terecht kwamen. De leden van de weermacht worden onder het decreet Nacht und Nebel naar Duitsland gedeporteerd, zonder dat hun familie op de hoogte wordt gebracht.
Een alternatieve gerechtelijke procedure bij zware verzetsdaden
Collectie : Algoet
Auteursrechten : Algoet
Originele legende : Zichten van Wolfenbüttel
Het NN-decreet schrijft voor dat de Duitse krijgsraden in bezet gebied nog enkel verzetslui voor zware feiten mogen vervolgen, als hun veroordeling en terechtstelling binnen de week na hun aanhouding kan plaatsvinden. In het andere geval brengt de bezetter hen in het grootste geheim naar Duitsland over om hem daar nadien te berechten. Doordat niemand over het lot van de gedeporteerde is geïnformeerd, lijkt het alsof de verdachte ‘in nacht en nevel’ is verdwenen. Met deze draconische maatregel hoopt de bezetter zowel de buitenwereld als het verzet af te schrikken.
De toepassing van het decreet in bezet België
Tussen januari 1942 en mei 1944 beslist generaal von Falkenhausen over het lot van minstens 5166 verdachten uit België en Noord-Frankrijk, waarvan hij er uiteindelijk minimum 4517 voor een deporatie als NN-gevangene aanwijst. Hoeveel Belgen er nadien in Duitsland veroordeeld en terechtgesteld zijn, blijft onduidelijk. Historica Christine Denuit-Somerhausen houdt het op minstens 258 geëxecuteerde Belgen.
Collectie : Algoet
Auteursrechten : Algoet
Originele legende : Zichten van Wolfenbüttel
Collectie : Algoet
Auteursrechten : Algoet
Originele legende : Zichten van Wolfenbüttel
Weblegende : Guillotine in het kamp Wolfenbüttel waar verzetsstijdster Marguerite Bervoets geëxecuteerd werd op 7 augustus 1944. Ze werd in 1942 voor spionage veroordeeld. Door de toepassing van het decreet Nacht und Nebel werd ze naar Duitsland overgebracht. Verzetsleden werden systematisch naar Duitse gevangenissen gestuurd, zonder dat de families op de hoogte gebracht werden.
Bibliografie
Roden, Dimitri. « "In naam van het Duitse volk!” Het Duitse krijgsgerecht en de openbare orde in bezet België (1940-1944) ». Ph.D. Thesis, Universiteit Gent, 2015.
Denuit-Somerhausen, Christine. “Le Décret Nacht Und Nebel de Décembre 1941 et Les Prisonniers Politiques Belges : Une Première Approche.” Cahiers-Bijdragen XVI (1994): 17–40, https://www.journalbelgianhist....
