België in oorlog / Artikels

Sipo-SD

Thema - Justitie

Auteur : Roden Dimitri (Instelling : KMS)

In het door militairen gecontroleerde België is de ordehandhaving een zaak van militaire politiediensten als de Geheime Feldpolizei (GFP) en de Feldgendarmerie. Maar een tekort aan eigen politiepersoneel doet de bezetter in de zomer van 1940 de hulp van de SS aanvaarden. Die stuurt haar eigen politie, de Sicherheitspolizei-Sicherheitsdienst (Sipo-SD), naar België met als opdracht de militaire politie te ondersteunen. In realiteit probeert de SS om via de Sipo-SD de macht van de militairen van binnenuit te ondergraven.

Controle door de militaire overheid

In de zomer van 1940 erkent het militair bestuur de Sipo-SD als ordehandhaver, op voorwaarde dat de dienst een controle door de militaire overheid aanvaardt en enkel handelt naar de instructies van de GFP. Na september 1940 ontwikkelt de Sipo-SD Dienststelle Brüssel zich onder leiding van Constantin Canaris tot een volwaardige politiedienst met kwartieren in Antwerpen, Gent, Luik, Charleroi en Rijsel. In streken waar het verzet het actiefst is, bouwt de politiedienst buitenposten uit (Leuven, Douai, Aarlen, Dinant en Hasselt). In het fort van Breendonk beschikt de Sipo-SD tot slot ook over een eigen gevangenis. 

53498
Auteur : Otto Kropf
Instelling : CegeSoma
Collectie : Spronk
Auteursrecht : Spronk
Oorspronkelijke legende : Zonder originele legende

Bewegingsruimte

28146
Auteur : doc. G. Buchet
Instelling : CegeSoma
Auteursrecht : Rechten voorbehouden
Oorspronkelijke legende : Les otages de Verviers et Andrimont à la caserne de Verviers avant le départ pour la citadelle de Liège.

In februari maakt de Sipo-SD zich los van de GFP. Na de invoering van de Sicherheitshaft kan ze met goedkeuring van de militaire overheid zelfstandig arrestaties verrichten, een verdachte opsluiten en hem zonder veroordeling naar een concentratiekamp overbrengen. Op het vlak van de ordehandhaving houdt de politie zich bezig met uiteenlopende domeinen, gaande van de strijd tegen het verzet en de Joden tot contraspionage en het bestrijden van de smokkel en de zwarthandel.

Ordehandhaving in handen van de SS

Met de komst van het Duits burgerlijk bestuur en de benoeming van Richard Jungclaus tot Höherer SS- und Polizeiführer, komt de ordehandhaving in handen van de SS terecht. Ontvoogd van elke controle door de militairen, beslist de Sipo-SD tijdens de laatste bezettingsweken nog meer dan voorheen over het lot van zijn verdachten.

12715
Instelling : CegeSoma
Auteursrecht : Rechten voorbehouden
Oorspronkelijke legende : Personnel de la Gestapo de Liège.
Webcaptie : De Sipo-SD ressorteerde in het begin van de oorlog onder de Geheime Feldpolizei, maar evolueert snel naar een onafhankelijke politie. Ze wijdt zich aan de strijd tegen de weerstand, tegen de zwarte markt en gaat ook over tot arrestatie van Joden.

Bibliografie

De Jonghe, Albert. “De Strijd Himmler-Reeder Om de Benoeming van Een HSSPF Te Brussel (1942-1944). Eerste Deel: De Sicherheitspolizei in België.” Bijdragen Tot de Geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog 3 (1974): 9–81.

De Jonghe, Albert. Hitler En Het Politieke Lot van België (1940-1944): De Vestiging van Een Zivilverwaltung in België En Noord-Frankrijk: Koningskwestie En Bezettingsregime van de Kapitulatie Tot Berchtesgaden (28 Mei-19 November 1940). Antwerpen: Nederlandsche boekhandel, 1982.

Van Eetvelde, Robby. “De Sicherheitspolizei Und Sicherheitsdienst (Sipo-SD) Aussendienststelle Antwerpen: Het Politionele Repertoire van Een Lokale Duitse Politiedienst in Bezet België.” Cahiers d’Histoire Du Temps Présent/Bijdragen Tot de Eigentijdse Geschiedenis, no. 19 (2008): 135–79.


Meer weten...

31960 Artikels Duits burgerlijk bestuur (Zivilverwaltung) Roden Dimitri
165131 Artikels Duits militair bestuur (Militärverwaltung) Roden Dimitri
12715 Artikels Sicherheitshaft Roden Dimitri
Deze pagina citeren
Sipo-SD
Auteur : Roden Dimitri (Instelling : KMS)
https://www.belgiumwwii.be/nl/belgie-in-oorlog/artikels/sipo-sd.html