Hoewel de repressie halverwege de jaren zestig grotendeels is gematigd en beëindigd, kan de bestraffing van de collaboratie aanvankelijk een persoon op vier verschillende domeinen raken.
De vrijheidsberoving en de doodstraf zijn het meest zicht- en tastbaar. Naast de dood voor het vuurpeloton zijn er vier vormen van opsluiting. De administratieve internering van verdachten geldt als veiligheidsmaatregel en is tijdelijk, net zoals de voorlopige hechtenis bij een aanhoudingsbevel in het kader van het gerechtelijk onderzoek. Soms is er de psychiatrische internering, de zogenaamde maatregel van sociaal verweer als de verdachte ontoerekeningsvatbaar is. Enkel bij een veroordeling geldt de opsluiting ook als een straf.
Vermogenssancties bestaan in verschillende vormen. Naast de te betalen gerechtskosten zijn er de geldboete, de schadevergoeding aan de Belgische staat, de speciale belasting op leveringen en prestaties aan de vijand en de verbeurdverklaring. Deze sancties treffen vooral economische collaborateurs. Om deze bedragen te innen kan de staat de bezittingen van verdachten onder sekwester plaatsen, een vorm van dwangbeheer.
De beperking of zelfs schrapping van het lidmaatschap van de Belgische natie treft zowel verdachten als veroordeelden. Elke veroordeling tot collaboratie brengt het verval van burgerlijke en politieke rechten met zich mee, gaande van het recht te kiezen en verkozen te worden, over het recht bepaalde beroepen uit te oefenen tot het recht te publiceren, een vereniging te leiden enzovoort. In het kader van de burgerlijke epuratie kunnen ook niet-veroordeelden door een inschrijving op de lijst van de krijgsauditeur deze sanctie oplopen. In bepaalde gevallen is er ook sprake van een verval van nationaliteit. Het gebeurt automatisch bij veroordeelden tot een straf van vijf jaar of meer die uit handen van het gerecht blijven. Daarnaast is er nog een aparte procedure voor de Oostkantons waar inwoners zonder veroordeling, samen met hun gezin, het Belgische burgerschap kunnen verliezen als ze verdacht worden van politieke collaboratie.
Tot slot kunnen zowel verdachten als veroordeelden niet langer aanspraak maken op allerlei ambten, diensten en voordelen die de overheid normaal aan haar burgers waarborgt. Deze speciaal ingestelde administratieve uitsluitingen treffen iedereen die met of zonder veroordeling zijn burgerlijke en politieke rechten verliest en soms zelfs personen waar slechts een vermoeden van collaboratie bestaat. Ze komen niet langer in aanmerking voor een job in overheidsdienst en verliezen samen met sociale rechten zoals het ouderdomspensioen, de werkloosheidsuitkering en kinderbijslag ook de toegang tot het rijksonderwijs of tot allerlei voordelen, zoals bijvoorbeeld vergoedingen voor oorlogsschade of premies voor het bouwen van een goedkope woning.
Aerts, Koen, Dirk Luyten, Bart Willems, and Paul Drossens. Was Opa Een Nazi? Speuren Naar Het Oorlogsverleden. Tielt: Lannoo, 2017.
Aerts, Koen. “Repressie Zonder Maat of Einde?” De Juridische Reïntegratie van Collaborateurs in de Belgische Staat Na de Tweede Wereldoorlog. Gent: Academia Press, 2014.
Van Haecke, Lawrence. “Repressie En Epuratie. De Bescherming
van de Uitwendige Veiligheid van de Staat Als Politiek-Juridisch
Probleem Tijdens de Belgische Regimecrisis (1932-1948).” Ph.D. Thesis,
Universiteit Gent, 2014.
