Als verzetsman onderscheidt Robert Maistriau (1921-2008) zich door zijn deelname aan de aanval op het XXste konvooi naar Auschwitz maar ook door zijn efficiëntie als uitvoerder en organisator van sabotages.
Opgegroeid in een patriottisch milieu, volgt hij secundaire studies aan het Atheneum van Ukkel, waar trouwens ook de kleine groep die het XXste konvooi aanvalt vandaan komt. Bij het begin van de bezetting start hij zijn studies aan de Université Libre de Bruxelles (ULB). Zijn vriend Youra Livschitz vraagt hem in april 1943 om mee te werken aan de bevrijding van Joden die naar Auschwitz moeten vertrekken. Hij speelt een doorslaggevende rol in deze actie door een wagon open te maken waardoor zeventien personen kunnen ontsnappen.
Als lid van de Groep G sinds de lente van 1943, vlucht hij naar een maquis in de Ardennen na een eerste aanhouding waaraan hij is kunnen ontsnappen. In augustus 1943 wordt hij hoofd van Groep G regio Brabant. Hij is er betrokken bij verschillende acties tegen het spoorwegnet en tegen de telefoonlijnen van de bezetter. In oktober 1943 wordt hij belast met de organisatie en de rekruteringen voor de Groep G in Henegouwen; functies die hij vanaf december 1943 ook op nationaal niveau zal uitoefenen. Hij is verantwoordelijk voor de organisatie van de operatie “la grande coupure” (de grote stroomonderbreking) in Wallonië, een gecoördineerde operatie van sabotage van hoogspanningsmasten, uitgevoerd in januari 1944, waardoor Duitsland meer dan tien miljoen werkuren verliest. Maistriau wordt aangehouden op 20 maart in Brussel, gevangen gehouden in Sint-Gillis en dan naar Breendonk gebracht om van daar naar Buchenwald gedeporteerd te worden.
Hij keert erg verzwakt terug, herneemt hij zijn studies en wordt ingenieur. In 1949 vertrekt hij naar Congo waar hij gedurende veertig jaar hoofd is van een veehouderij, later van een bosbedrijf. Dit laatste project dat bijdraagt aan de ecologische, sociale en economische ontwikkeling van de regio overleeft hem.
Geruime tijd is zijn engagement onopgemerkt gebleven, maar recent vinden meerdere hommages plaats. In augustus 1994 werd hij ‘Rechtvaardige onder de Volkeren’ verklaard voor zijn deelname aan de aanval op het XXste konvooi. In november 2005 wordt hij doctor honoris causa aan de ULB. In 2008 wordt hij, een maand voor zijn dood, ereburger van Sint-Lambrechts-Woluwe waar hij sinds zijn terugkeer uit Congo woont en ook van Boortmeerbeek, waar de aanval plaatsvond. Zijn naam wordt ook aan een school van de gemeente Sint-Lambrechts-Woluwe gegeven.
Michiels, Marc, In memoriam Robert Maistriau (1921-2008) : brochure herdenking 10 mei 2009, s.l.n.d., 2009.
Schram Laurence, « Robert Maistriau » in Nouvelle Biographie nationale, Bruxelles, Académie royale de Belgique, 2016, pp. 234-236.
